Aslıhan Altay Karataş / ANKARA – Oktay’ın bütçe rakamlarına ilişkin temel detayları açıkladığı toplantıda geleneksel bütçe bağlama töreni de gerçekleştirildi. Oktay, Meclis’e sunulan bütçeye ilişkin özetle şunları söyledi:
TÜRKİYE YÜZYILI’NIN ZEMİNİ: 2023 yılı bütçesi AK Parti hükümetlerinin 21’inci, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçişin ardından hazırlanan 5’inci bütçesidir. Vatandaşlarımızın ihtiyaçlarına odaklanan aynı zamanda bir atılım bütçesi olan 2023 yılı bütçesi, Türkiye yüzyılının bir kilometre taşı olacaktır.
FAİZ GİDERİ 565 MİLYAR LİRA: 2023’te bütçe giderlerinin 4 trilyon 470 milyar lira, bütçe gelirlerinin 3 trilyon 810 milyar lira, bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının ise yüzde 3.5 olması öngörülmektedir. Personel giderleri toplam 1 trilyon 102.7 milyar, mal ve hizmet alım giderleri 318.7 milyar, cari transferler 1 trilyon 682 milyar, sermaye giderleri 315.8 milyar, sermaye transferleri 37.3 milyar, borç verme giderleri 359.2 milyar, yedek ödenekler 88.2 milyar ve faiz giderleri 565.6 milyar liradır.
EĞİTİME YÜZDE 14.5 PAY: Milli Eğitim bütçesini 2023 yılında 435 milyar liraya yükselttik. Yükseköğretimi de dâhil ettiğimizde eğitim bütçemiz 2023 yılında 649.8 milyar lira. Merkezi yönetim bütçesinden yüzde 14.5 ile en büyük payı eğitime ayırıyoruz. Merkezi yönetim bütçesinden Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına 291.5 milyar lira, yükseköğretim kurumları sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine 15.5 milyar lira olmak üzere toplam 307 milyar lira kaynak ayrılmıştır. Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile SGK’dan yapılacak sağlık harcamaları da dikkate alındığında sağlık alanına ilişkin ayrılan toplam kaynak 696.8 milyar liraya ulaşmaktadır.
YÜZDE 5.8’İ SOSYAL HARCAMAYA: 2023 yılı bütçemizde sosyal harcamalar için ayırdığımız kaynak 258.4 milyar lira. Bu tutar 2023 yılı bütçesinin yüzde 5.8’ine denk gelmektedir. Sosyal konut finansmanının desteklenmesi amacıyla 10 milyar lira ayırdık.
KARADENİZ GAZI: Yerli ve milli imkanlarla Karadeniz’de keşfedilen doğalgazı 2023’ün ilk aylarında vatandaşlarımızın evlerinde kullanımına sunacağız.
ENERJİDE 600 MİLYARLIK SÜBVANSİYON: Enerji kullanımında hükümet olarak vatandaşımızın yanındayız. Enerji sübvansiyonlarının 2023 yılı bütçesine yükü 600 milyar lira seviyesindedir. Asgari ücretin vergi dışı tutulması neticesinde de 300 milyar lira tutarında vergiden vazgeçilmiştir. Sosyal devlet ilkesi gereği toplum kesimlerine 2023 yılı bütçemizde sağladığımız refah katkısı yaklaşık 1 trilyon 200 milyar liraya ulaşmaktadır. Bu tutar bütçenin yaklaşık yüzde 27’sine tekabül etmektedir. 2023 yılında bütçemizden tarıma 142.9 milyar lira kaynak ayırdık. Tarımsal destek programları için 54 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 40.4 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı ve ihracat destekleri için 48.5 milyar lira kaynak ayırıyoruz.
SAVUNMAYA 468 MİLYAR LİRA: Yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odağımızla özel sektörle omuz omuza büyüme stratejimizi sürdürüyoruz. Reel kesim destekleri için bütçemizden 145.4 milyar lira olarak ayırdığımız ödenek bunun göstergesidir. Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dâhil edildiğinde savunma ve güvenlik sektörü için 2023 yılında 468.7 milyar TL ödenek öngörülmüştür. Büyükşehir ve diğer belediyelerimiz ile il özel idarelerimize ayırdığımız toplam kaynağı yüzde 49.1 artırarak 401.1 milyar lira seviyesine yükseltiyoruz.
ORMAN KORUMA ÖDENEĞİ ARTTI: Enerji Arz Güvenliği, Verimliliği ve Enerji Piyasası programı kapsamında ayırdığımız kaynağı, bir önceki yıla göre yüzde 154.9 artırarak 406 milyar 535 milyon liraya çıkardık. İstihdam programı ödeneğini yüzde 63.7 artırarak 100 milyar 403 milyon lira seviyesine yükselttik. Kadının Güçlenmesi programına ayırdığımız kaynağı bir önceki yıla göre yüzde 53.2 artırarak 2 milyarın üzerine çıkardık. Çocukların Korunması ve Gelişimlerinin Sağlanması programına ayırdığımız kaynağı yüzde 45.4 oranında artırarak 10 milyar 985 milyon lira seviyesine getirdik. Hukuk ve Adalet programı ödeneğini yüzde 65.1 artırarak 79 milyar 436 milyon lira seviyesine çıkardık. Ormanların ve Doğanın Korunması programı ödeneklerini bir önceki yıla göre yüzde 76 artırarak 10 milyar 210 milyon liraya yükselttik.